این دوره زمانی مصادف است با تهیه برنامه­های عمرانی سوم، چهارم و پنجم. از برنامه سوم عمرانی مدت اجرای برنامه­ها پنج ساله شد. الگوی مورد نظر صنعت بود. بخش های دیگر شامل ارتباطات و مخابرات، کشاورزی و آبیاری، نیرو و سوخت و فرهنگ است. که تمام آن ها در تقارن با اصلاحات ارضی قرار داشت. از میان مشکلات این برنامه نیز رکود اقتصادی سال های آخر برنامه دوم، ثابت ماندن نرخ بیکاری، رکود بخش کشاورزی، مشکلات زراعی و دامداری، عدم علاقه بخش خصوصی به سرمایه گذاری، مشکلات اصلاحات ارضی و کمبود نیروی متخصص بیش از بقیه موارد جلب نظر می کند (دفتر برنامه­ریزی منطقه­ای، ۱۳۹۲). در این دوره به امور زیربنایی نیز توجه شد. سدهای بزرگی در دزفول، کرج و منجیل ساخته شد. بیش از ۸۰۰ کیلومتر راه آهن، ریل گذاری شد (آبراهامیان، ۱۳۷: ۵۶۱).

برنامه عمرانی پنجم کشور که در فاصله های ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۹ به مرحله اجرا در آمد، استمرار برنامه چهارم محسوب می­شد. مهم­ترین هدف این برنامه ارتقای کیفیت زندگی اقشار مختلف، توزیع عادلانه در آمد، عدالت اجتماعی، بهبود شرایط محیط زیست، تولید و صدور کالاهای صنعتی، احیای میراث فرهنگی، آموزش و پرورش و فرهنگ وهنر بود (دفتر هماهنگی روش های نظارت، ۱۳۰۷). عمده­ترین ضعف در این برنامه کمبود کارگر ماهر، نیمه ماهر و متخصص، کمبود ظرفیت تاسیسات زیر بنایی، کمبود عرضه مصالح ساختمانی، کندی قدرت تولید کشور در قبال افزایش های مالی و ارزی، افزونی امکانات مالی بخش خصوصی، تورم و فشارهای ناشی از رشد سریع اقتصادی بود (دفتر برنامه­ریزی منطقه­ای، ۱۳۹۲ ). برنامه عمرانی ششم على رغم تدوین آن به دلیل وقوع انقلاب اسلامی به مرحله اجرا در نیامد.

سال­های بین 1347 تا ۱۳۵۷، دوره گسترش ضوابط، مقررات و قوانین شهری است. در این دوره چند اتفاق نقش مهمی در نگرش به شهرسازی کشور داشت. در کنار اصلاحات ارضی و صنعتی شدن کشور، تصویب قانون وزرات آبادانی و مسکن (1343)، تشکیل شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در سال ۱۳۵۱ و قانون تغییر نام وزارت آبادانی و مسکن به مسکن و شهرسازی (۱۳۵۳) مهم­ترین اتفاقات مرتبط با شهرسازی در این دوره است.

در دوران بعد از تشکیل وزرات آبادنی مسکن و از سال 1344 تهیه طرح­های جامع شهری برای شهرهای بزرگ کشور آغاز شد. به موجب قانون تشکیل شورای عالی شهرسازی به ضوابط تهیه طرح­ها و آئین نامه­های شهری توجه شد و براساس قانون تغییر نام وزرات آبادانی و مسکن، به تعریف انواع طرح­ها و برنامه­های شهری پرداخته شد.

از جمله قوانین، مقررات و آئین نامه های دیگر این دوره می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • قانون اصلاح قانون توسعه و تعریض معابر و زمین گودهای جنوب تهران (1342)، تعطیلی بانک ساختمان و تاسیس بانک رهنی مسکنی (حبیبی، همان)
  • قانون تملک آپارتمان­ها (1343) (حجتی اشرفی، ۱۳۰۷: 14۰).
  • قانون تاسیس کتابخانه عمومی در شهرها (1344)،
  • قانون اصلاح چند ماده از قانون شهرداری­ها ( حبیبی، ۱۳۷۵: ۲۰۶) (1345)،
  • تصویب نامه مربوط به حریم راه­های کشور و احراز سمت شهردار، تشکیل شرکت­های سهامی زراعی، آیین نامه مهمان خانه­ها (حجتی اشرفی، 1364: ۱۰۱)، پاره­ای از مواد قانون شهرداری و نوسازی و عمران شهری، قانون تعیین و حفاظت علایم و نشانه های زمینی در نقشه برداری و تحدید حدود و حریم (۱۳۵۱)،
  • قانون نظارت بر گسترش شهر تهران، قانون نظام معماری و ساختمان و آیین نامه صدور پروانه ساختمان (۱۳۵۲)،
  • قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست (۱۳۵۳)، تأسیس سازمان زیباسازی تهران،
  • قانون تأسیس شرکت راه آهن شهری تهران و حومه،
  • قانون تشکیل شرکت تامین و توزیع آب و فاضلاب شهرها، قانون گسترش شهرها در قطب های کشاورزی و استفاده از اراضی و مستحدثات ساحلی،
  • ایجاد سازمان نوسازی و توسعه و تجهیز مدارس (1354)،
  • آیین نامه استفاده از اراضی در خارج از محدوده شهر ها (1355)،
  • دستورالعمل ایجاد شهرک­های جدید توسط شورای عالی شهرسازی (1356)،
  • قانون افراز و فروش املاک مشاع (۱۳۵۷) اشاره کرد.

مشخصات

آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها